Psycholog dokonuje oceny funkcjonalnej niemowlęcia. Diagnozuje wszystkie sfery rozwojowe dziecka, w tym rozwój ruchowy, rozwój mowy i rozumienia mowy, rozwój percepcji (zdolność do poznawania świata), rozwój społeczny ( relacji z osobami w swoim otoczeniu).
Psycholog posiada narzędzia diagnostyczne do wykrywania zaburzeń we wspomnianych sferach na bardzo wczesnym etapie rozwoju. W trakcie spotkań diagnostycznych omawiany jest niezwykle ważny problem rozwijania więzi z dzieckiem. Analizowany jest szeroki wachlarz zachowań dziecka jak na przykład rytm snu i karmienia, wczesne formy komunikowania swoich potrzeb: płacz, uśmiech, głużenie, gaworzenie, wskazywanie palcem, nawiązywanie kontaktu wzrokowego i emocjonalnego. Obserwacji podlega również sposób w jaki dziecko reaguje na różnorodne bodźce zewnętrzne (np. dźwięk lub dotyk). Omawiane są pierwsze formy wspólnej zabawy, relacja z rodzeństwem, adaptacja do nowych sytuacji: podróż , przeprowadzka, żłobek, strata osoby bliskiej i lęk separacyjny.
Psycholog wspiera również rodziców w sytuacji trudnych zachowań obserwowanych u dziecka jak np. autoagresja lub agresja w stosunku do innych osób, zaburzenia odżywiania, zaburzenia czynności fizjologicznych mogących wynikać z problemów emocjonalnych dziecka lub rodziców.

Okres przedszkolny to czas kiedy większość dzieci zaczyna integrować się w grupie rówieśniczej. Jest to przełomowy okres kiedy to ujawniają się różnorodne problemy rozwoju: ruchowego, umysłowego, emocjonalnego, społecznego. Okazuje się czasami, że dziecko nie ukończyło jeszcze procesu integracji w pierwszej swojej grupie społecznej - rodzinie.
W razie zdiagnozowanych zaburzeń, psycholog dobiera formę terapii:
- terapia indywidualna dziecka
- terapia rodzinna
- psychoedukacja

W ostatnim czasie, szczególnie pandemii wzrosła świadomość społeczeństwa na temat problemów natury psychologicznej dzieci w wieku szkolnym. Pomoc psychologa w wielu wypadkach jest konieczna.

Diagnoza psychologiczna w tym okresie obejmuje:
• badanie rozwoju umysłowego
• diagnozowanie zaburzeń emocjonalnych (lęki, fobie, żałoba po stracie, rozpad rodziny, krzywdzenie, zaparcia, moczenie)
• diagnozowanie zaburzeń okresu dorastania (tożsamości, odżywiania, obrazu siebie, relacji w rodzinie, relacji rówieśniczych)

Forma terapii dobierana jest w zależności od potrzeb dziecka:
• terapia indywidualna
• terapia rodzinna
• terapia wspierająca

Obecność tego specjalisty w diagnostyce i terapii dziecka jest niezwykle ważna. Z rodzicami przeprowadza wywiad dotyczący przebiegu ciąży, okresu okołoporodowego. U niemowlęcia specjalista ocenia umiejętności leżące u podstaw rozwoju mowy i komunikacji. Ocenia też rozwój funkcji pokarmowych, sprawdza odruchy ze sfery orofacjalnej. U dzieci starszych ocenia kompetencje językowe i komunikacyjne. Logopeda udziela także rodzicom wskazówek dotyczących stymulacji rozwoju mowy i profilaktyki logopedycznej.